Ellerini kaldırıp Allâhu ekber diyerek (iftitah tekbiri) namaza başlayan müminin, artık dünyayla, dünyevi düşünce ve kaygılarla bağlantısı kesilmiş, kalbi yüce Allah’a bağlanmış olmalıdır. Tekbirle elleri kaldırmanın sembolik anlamı, Allah’ın divanına dururken, O’ndan gayri her şeyi, bütün düşünceleri, endişeleri, sevgi ve tutkuları elinin tersiyle geri plana itmektir. Tekbirden sonra elleri saygıyla bağlamak da ilahî huzurda “büyüklük” sıfatının sadece O’na ait olduğunu kabul etmek anlamına gelir.
Peygamberimiz (sas.) namaza en güzel dualarla başlardı. Bunlardan en çok tavsiye edileni Sübhaneke duasıdır: “Ey Allah’ım! Seni tesbih ederimnoksanlıklardan uzak tutarım– ve sana hamd ederim. İsmin pek mübarek, şanın pek yücedir. Ve senden başka ilah da yoktur.”(Müslim, “Salât”, 52; Tirmizî, “Salât”, 65; İbn Mâce, ”İkame”, 1)
Resulullah’ın (sas.), “Ben gökleri ve yeri yaratana hanif ve müslim olarak yüzümü ve özümü yönelttim. Ve ben şirk koşanlardan değilim. Namazım, ibadetlerim, hayatım ve ölümüm âlemlerin Rabbi Allah’adır. O’nun ortağı yoktur. Ben bununla emrolundum ve ben O’na teslim olanlardanım” (bkz. En’âm, 6/79, 162) duasıyla namaza başladığı da rivayet edilmiştir.(Buhârî, “Teheccüd”, 1, “Deavât”, 10; Müslim, “Zikir”, 70)
Namazın başında bu duaların bilinçli olarak okunması, kulu dünyevi duygulardan kurtarıp namaz atmosferine sokmaya yetecektir. Ancak, iş bununla bitmez. Şeytanın ayartmasından korunmak için ihmal edilmemesi gereken bir başka tedbir daha vardır: İstiaze. “Kur’an okumak istediğin zaman koğulmuş şeytandan Allah’a sığın!” (Nahl, 16/98).
Şeytanın görevi, insanları saptırmak, onlara Allah’ı unutturmak, gönüllerine kötü düşünceler fısıldamak ve onları tamamen kuşatarak ayaklarını kaydırmaktır. Bu yüzden, Kur’an ayetlerini gereği gibi okuyup anlayabilmek, mânâ derinliklerine dalabilmek için şeytani yönlendirmelerden uzak kalabilmeli, bunun için de yürekten e‘ûzü bi’llâhi
min’eş-şeytân’ir-racîm demelidir.
İstiaze, besmele ile tamamlanır: Rahman ve Rahîm olan Allah adıyla. Zira bütün hayırlı işlerin başı besmeledir. Hayrın kapısı bu kelimeyle açılır. Kul, besmeleyle şunu demek ister: “Allah’ın izni ve müsaadesiyle”, “O’nun lütfu ve keremiyle”, “O’nun yardımı ve inayetiyle”, “O’nun koruması ve gözetimiyle”. Besmele, müminin ibadet ve faaliyetlerinin istikametini, menzilini, gayesini gösteren bir pusuladır. Besmeleyle kutlu yolculuğa başlar; Allah’ın rahmet evine girmek için kapıyı aralar ve yüce divanının eşiğine ilk adımı atar.
