Sözlükte “bir şeyi güzel yapmak, süslemek” anlamına gelen tecvid kelimesi “sıfatlarına uygun şekilde harfleri mahreçlerinden çıkarmak” demektir. Tecvid ilmi “Kur’ân-ı Kerîm’i harflerin mahreç ve sıfatlarına riayet edip vakıf (duruş), vasıl (geçiş), sekte (nefes kesme) vb. tilâvet kurallarına uyarak güzel ve hatasız okumayı öğreten ilim” olarak tanımlanmıştır.
Tecvid bir takım teorik bilgileri içermekle birlikte daha çok pratik yönü ön plana çıkan bir ilimdir. Tecvid’e dair bilgiler kitaplardan elde edilebilirse de uygulama aşamasında uzman hocaya ihtiyaç duyulur. Tecvid konuları ilim, uygulamaları sanattır. Sanat da sanatkârdan öğrenilir. Bu nedenle Kur’an eğitiminde en önemli unsur işin uzmanı olan hoca (sanatkâr) dır.
Kur’ân-ı Kerîm’de tecvid kelimesi bulunmamakla birlikte “Kur’an’ı yavaş yavaş, tane tane, düşünerek okuma” anlamında “tertîl [el-Furkân, 25/32; el-Müzzemmil 73/4]” geçmektedir. Hz.Ali âyetlerde geçen tertîli
Kur’an harflerinin mahreç ve sıfatlarına uygun biçimde telaffuz edilmesi ve durulacak yerlerin bilinmesi diye açıklamıştır.
Tecvid ilminin konusu Kur’ân-ı Kerîm’in harfleridir. Bu çerçeve içinde harflerin mahreç ve sıfatları, bağımsız ve birleşik ses özellikleri, med, kasır vs. konular tecvid ilminin inceleme alanına girer.
